Κρίση θα υπάρχει όσο υπάρχει καπιταλισμός

και μισθωτή εργασία

   Ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα του οποίου η ανάπτυξη και αναπαραγωγή βασίζονται στη μισθωτή εργασία. Με την έννοια μισθωτή εργασία εννοούμε εκείνη την εργασία που πραγματοποιείται από εργάτες οι οποίοι έχουν αποκοπεί ιστορικά από την ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής (δηλαδή των μηχανημάτων κλπ.) και το μόνο που μπορούν να ανταλλάξουν με μισθό είναι η εργατική τους δύναμη, είτε αυτή είναι χειρωνακτική είτε πνευματική.

   Πολλοί θεωρούν ότι τα κέρδη των καπιταλιστών προέρχονται από τις αυξήσεις των τιμών των προϊόντων που παράγουν σε σχέση με το κόστος παραγωγής τους. Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο σφάλμα, το οποίο καλύπτει στη συνείδηση του περισσότερου κόσμου τη συνθήκη της υπερεργασίας-υπεραξίας. Γιατί αν δούμε την παραγωγή ενός μόνο κεφαλαιοκράτη συνολικά και σε βάθος χρόνου θα παρατηρήσουμε ότι οι τιμές των προϊόντων αυξάνονται αλλά εξίσου συχνά μειώνονται, με βάση τους κανόνες και τους όρους της οικονομίας (προσφορά-ζήτηση). Επομένως από πού προκύπτει το κέρδος των καπιταλιστών αν όχι από την αύξηση των τιμών; Μα φυσικά από την υπεραξία την οποία μπορούν να παράξουν μόνο εργάτες, άρα οι εργάτες είναι η πηγή του κέρδους των καπιταλιστών.

   Ένα άλλο βασικό συστατικό στοιχείο του καπιταλισμού είναι οι στρατιές ανέργων που αυτός δημιουργεί. Είναι ένα έμμεσο στοιχείο εκβιασμού των μισθών, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης, όπου λόγω εκτίναξης της ανεργίας στα ύψη όλοι είναι διατεθειμένοι να κάνουν και να υπομείνουν τα πάντα: από κατακόρυφες πτώσεις μισθών μέχρι ανασφάλιστη και επισφαλή εργασία.

   Όσο θα υπάρχει καπιταλισμός θα υπάρχει και κρίση άλλοτε μικρών και άλλοτε μεγαλύτερων διαστάσεων. Είναι συστατικό στοιχείο, το οποίο βασίζεται στην ανάγκη για αύξηση του ποσοστού του κέρδους των κεφαλαιοκρατών. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί στην αύξηση της παραγωγής και τη διάθεση όλο και περισσότερων εμπορευμάτων στην αγορά, δυσανάλογων με τη ζήτηση. Ταυτόχρονα το κεφάλαιο για να αυξήσει την παραγωγή πρέπει να αυξήσει την υποδομή του σε μηχανές και τεχνολογικό εξοπλισμό τα οποία με τη σειρά τους δεν απαιτούν μεγάλη εξειδίκευση των εργατών για να τα θέσουν σε κίνηση, δηλαδή δεν απαιτούν ούτε πολλούς ούτε πολύ εξειδικευμένους εργάτες για τη λειτουργία τους (που ως μη εξειδικευμένοι παίρνουν και πολύ μικρότερους μισθούς). Έτσι παρατηρείται αύξηση της ανεργίας και κατακόρυφη πτώση των μισθών. Έχουμε επομένως μια κρίση υπερπαραγωγής με τεράστιες ποσότητες εμπορευμάτων στην αγορά και ταυτόχρονη αύξηση της ανεργίας και πτώση των μισθών.

   Παρ’ όλο που η πρόσφατη κρίση αποτέλεσε ένα γερό τράνταγμα για τα θεμέλια του καπιταλισμού, ο ίδιος αρνείται πεισματικά να πουλήσει το σχοινί που θα τον κρεμάσουμε. Η τρομοκρατία της επιτήρησης και του ελλείμματος είναι η πιο διαδεδομένη μορφή προπαγάνδας των καθεστωτικών μέσων και οργανισμών, αλλά οι δικές μας ενέργειες πρέπει να δρομολογούν την ολοκληρωτική ανατροπή. Η συναίνεση που προσπαθούν να χτίσουν πάνω στους φόβους μας θα εξυπηρετήσει μόνο αυτούς που ευθύνονται για την κρίση και κάθε κρίση και όσους επωφελούνται από όλο το πλέγμα των σχέσεων εκμετάλλευσης. Γι’ αυτό και οι κοινωνικές εντάσεις μπορούν και πρέπει να κατευθυνθούν στην ρήξη με το υπάρχον μοντέλο, χωρίς να συμβιβαστούν με καμία ηπιότερη εκδοχή του.

   Κι αυτό γιατί οι «οικονομικές» κρίσεις δεν αποτελούν τυχαία ή άτυχα φαινόμενα στην πορεία του καπιταλισμού. Αντίθετα, λειτουργούν ως μια στιγμή επίλυσης, είναι το όχημα για την ανασυγκρότηση της κοινωνίας και τη συνέχιση της λειτουργίας του. Δεν μπορούμε λοιπόν να εστιάζουμε αποκλειστικά στις οικονομικές αιτίες ή τα λάθη και τις παραλείψεις που οδήγησαν στη σημερινή (ή οποιαδήποτε) κρίση προτείνοντας αντίμετρα ή επιμέρους λύσεις για το ξεπέρασμα της. Ο τρόπος που λειτουργεί αυτό το σύστημα στηρίζεται και αναπαράγει φαινόμενα κρίσης σε όλο το φάσμα και σε κάθε έκφανση της κοινωνικής δραστηριότητας.

   Κρίση για εμάς είναι μια κοινωνία που επιβιώνει και «ευημερεί» χωρισμένη σε τάξεις, σε πλούσιους και φτωχούς, σε εργάτες και αφεντικά, σε διευθυντές και διευθυνόμενους, σε δούλους και αφέντες, σε προστατευόμενους και προστάτες. Κρίση είναι η ατομική ιδιοκτησία, ο καθένας δηλ. για τον εαυτό του και όχι όλοι για όλους. Κρίση είναι η καθημερινή μιζέρια της μισθωτής εργασίας. Κρίση είναι η εξατομίκευση, ο υπέρμετρος εγωισμός, η ζήλια, η μισαλλοδοξία, η καριέρα, η καβάντζα, ο δοσιλογισμός, ο φόβος, η παραίτηση. Όλα τα παραπάνω είναι στοιχεία στα οποία στηρίζεται και τα οποία ακατάπαυστα αναπαράγει ο καπιταλισμός. Πρόκειται ουσιαστικά για μια ιστορικά άνευ προηγουμένου αλλοτρίωση που προκαλεί σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο αυτό το μοντέλο λειτουργίας.

   Για να διαταραχθεί ο κοινωνικός αυτός σχηματισμός, για να μπορέσουμε να κλονίσουμε την κανονικότητα της απάθειας και της μιζέριας της εργατικής τάξης πρέπει να πιστέψουμε στις δυνάμεις μας και να οργανωθούμε. Δημιουργώντας τομές εγρήγορσης και αφύπνισης οι οποίες θα βασίζονται στην πολιτική αναθεώρηση και οι οποίες θα περιλαμβάνουν και οικονομικές διεκδικήσεις στο παρόν. Ζούμε στο παρόν και οριοθετούμε το μέλλον παίρνοντας γνώση και εμπειρία από το παρελθόν, έτσι αντιστεκόμαστε δημιουργώντας μοντέλα αυτοσυντήρησης (ιδεών και πρακτικών).

    Αν το όπλο της εργατικής τάξης είναι η ταξική της συνείδηση, τότε η καρδιά αυτής είναι η κοινωνική και πνευματική μόρφωση. Η εργατική ιστορία –παλαιά και σύγχρονη-, μας έχει αποδείξει ότι η μόρφωση είναι αυτή που οδήγησε τους εργάτες και τις εργάτριες σε εξεγέρσεις και μεγάλες κατακτήσεις. Η μόρφωση όμως, σαν μια αυτόνομη διαδικασία δεν μπορεί να φέρει τα μέγιστα αποτελέσματα αν δεν συνοδεύεται πάντα και από την πράξη. Μια πρακτική με ξεκάθαρες αξίες και συμπεριφορές. Αν οι εργάτες δεν κατανοήσουν και δεν υιοθετήσουν τις αξίες της αλληλοβοήθειας, του αλληλοσεβασμού και της αυτοοργάνωσης, είναι καταδικασμένοι να γονατίζουν καθημερινά και να έρχονται σε συνεχείς συγκρούσεις μεταξύ τους.

   Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, οι διαφημίσεις, τα ΜΜΕ και το ‘μαγευτικό’ εμπόριο του ελεύθερου χρόνου αποδέσμευσαν πλήρως τη λογική του εργάτη από τα προβλήματα της εργασίας του και τον προσκόλλησαν σε μια αέναη αναμονή αγοράς νέων πολυπόθητων προϊόντων. Ο εργάτης ήρθε σε πλήρη ρήξη με τη έντυπη μόρφωση και επέτρεψε στην τηλεόραση να αναλάβει πλήρως αυτόν τον τομέα. Αυτές οι συνήθειες είναι και οι κύριες αιτίες για τον πνευματικό και κοινωνικό ξεπεσμό της εργατικής τάξης.

    Η σύγχρονη λύση αποτελεί την σύγχρονη αναγκαιότητα και μιλάει για επαναστατικά εργατικά συμβούλια, ταξικές απεργίες και αυτόνομο συνδικαλισμό.

    Συνεκτικές ομάδες πολιτικού προσανατολισμού θα πρέπει να περάσουν στην παραγωγή με καταλήψεις ή με ενοικιάσεις χώρων που θα χρησιμεύουν σαν εργαστήρια για την κολλεκτιβοποίηση της παραγωγής ως παράδειγμα για τη γενίκευση του φαινομένου. Μία σφήνα στη κοινωνία του σήμερα κι ένας σπόρος της μελλοντικής κοινωνίας ο οποίος στο πεδίο της πολιτικής θα πρέπει να είναι η μορφή μιας νέας κουλτούρας.

    Η κρίση και η ύφεση γίνονται όλο και περισσότερο αισθητές χωρίς προβλεπόμενα αποτελέσματα σε μία χώρα που το ενδεχόμενο της κατάρρευσης είναι όλο και πιο πιθανό. Οι εξελίξεις τρέχουν και δεν μπορούμε να μένουμε παρατηρητές παρά μόνο να συλλογικοποιηθούμε, να οργανωθούμε και να επιτεθούμε με συγκεκριμένο στόχο, τρόπο και αποτέλεσμα.

ΚΑΤΑΛΗΨΗ LIBERTATIA