17 ΝΟΕΜΒΡΗ
Από τη μνήμη της εξέγερσης…
Πέρασαν 45 χρόνια από την ημέρα που
τα χουντικά τανκς έριξαν τις πύλες του Πολυτεχνείου στην Αθήνα, σκορπώντας τον
θάνατο και καταστέλλοντας την φοιτητική εξέγερση που βρισκόταν σε εξέλιξη. Η
επιχειρούμενη «δημοκρατική μετάβαση» μέσω του ξεπλύματος της δεξιάς απέτυχε
μπροστά στον κίνδυνο που ενσάρκωναν για
το καθεστώς οι εξεγερμένες μάζες των φοιτητών,-τριών, οι οποίες και έδειχναν
τον γενικότερο αναβρασμό που υπήρχε στην κοινωνία εναντίον του χουντικού
καθεστώτος και όσων αυτό εκπροσωπούσε (αντικομμουνισμό, ξένα συμφέροντα, μεγάλο
κεφάλαιο).
Δεν νομίζουμε ότι υπάρχει ανάγκη να αναφέρουμε και να αναλύσουμε τα
ιστορικά γεγονότα της εξέγερσης, αλλά και αυτά που ακολούθησαν ως την πτώση της
δικτατορίας, καθώς είναι λίγο πολύ γνωστά και χιλιοειπωμένα. Για εμάς,
σημαντικά είναι να αναφερθούν ο τρόπος με τον οποίο η εξουσία και το μετέπειτα
αστικοδημοκρατικό καθεστώς εκμεταλλεύτηκαν το γεγονός της εξέγερσης,η μετεξέλιξη
της ουσίας του πανεπιστημίου, καθώςκαι η οπτική μέσα από την οποία
αντιμετωπίζουμε την εξέγερση του Πολυτεχνείου στο σήμερα.
Αρχικά, λοιπόν, το καθεστώς της λεγόμενης «μεταπολίτευσης» έχει
προσπαθήσει να καπηλευτεί τον χαρακτήρα της εξέγερσης, μετατρέποντάς την σε μια
στείρα επέτειο προς τιμήν της «δημοκρατίας», ξεχνώντας ίσως ότι η σχέση του
επίσημου κράτους με τους ακροδεξιούς-φασιστικούς παρακρατικούς μηχανισμούς τόσο
πριν όσο και μετά τη δικτατορία παρέμεινε στενή και οργανική για τη λειτουργία
τους εκατέρωθεν. Αλλά ακόμη και σήμερα, η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση του
ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να αντλήσει πολιτική υπεραξία από το γεγονός αυτό, πρακτική
που εντάσσεται στην προσπάθεια προώθησης μέτρων και πολιτικών που πλήττουν το
προλεταριάτο (ντόπιο και ξένο), αλλά και τα καταπιεσμένα κοινωνικά στρώματα, μέσα
από ένα «αριστερό» προσωπείο. Εξάλλου, όπου δεν μπορεί να προχωρήσει η πολιτική
του «καρότου», θα υπάρχει πάντα και το «μαστίγιο» της καταστολής και των
διαφόρων φασιστικών μορφωμάτων για να χτυπήσει τους από τα κάτω και τα ριζοσπαστικά
κινήματα.
…στο πανεπιστήμιο του σήμερα…
Δεν πρέπει, εξάλλου, να ξεχνάμε ότι και το φοιτητικό κίνημα μετράει
θύματα από την κρατική καταστολή και μετά την εξέγερση του πολυτεχνείου(πιο
χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Ιάκωβος Κουμής). Το πανεπιστήμιο, αν και αποτελεί
έναν από τους βασικούς θεσμούς της σύγχρονης καπιταλιστικής παραγωγής, είναι
ένας χώρος διακίνησης γνώσης και, ευτυχώς, η γνώση μπορεί να οδηγήσει στην
αμφισβήτηση. Εκεί έχουν σπάσει πολλές προστατευτικές ‘’γυάλες’’, έχουν βρει
έκφραση και μορφή εφηβικές ανταρσίες και έχουν δομηθεί επαναστατικές
συνειδήσεις. Οι φοιτητές/τριες έχουν εγγραφεί στην κοινωνική μνήμη ως ένα
αγωνιζόμενο, ανήσυχο και προοδευτικό κομμάτι της κοινωνίας. Και όχι αδίκως.
Αλλά αυτό πλέον αλλάζει.
Όλες οι μεγάλες μεταπολιτευτικές προσπάθειες
κυβερνητικών μεταρρυθμίσεων στην παιδεία ακολουθούν μία κοινή γραμμή: την
εφαρμογή της ευρωπαϊκής συνθήκης της Μπολόνια. Βασικοί πυλώνες είναι η
ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης, η εντατικοποίησή της και η εστίαση των φοιτητών/τριών
μόνο στο αντικείμενο των σπουδών τους. Στο παρελθόν, εκτενείς φοιτητικές
κινητοποιήσεις κατάφεραν να ανακόψουν την επίθεση του κράτους (π.χ. νόμος
Γιαννάκου που σκόπευε να αναθεωρήσει το άρθρο 16 για τη δημόσια και δωρεάν
παιδεία). Η γενικότερη πολιτική ένδεια, όμως, επηρέασε και το πανεπιστήμιο, με
αποτέλεσμα ο νόμος 4009 της Διαμαντοπούλου, και τώρα ο νέος νόμος Γαβρόγλου, να
βρίσκουν σημαντικά λιγότερες αντιστάσεις απ’ ό,τι τους αξίζουν. Με το νέο αυτό
νομοσχέδιο προβλέπονται για την τριτοβάθμια εκπαίδευση δίδακτρα σε όλα τα
μεταπτυχιακά, απόλυτο άνοιγμα της έρευνας στις ορέξεις (και τις επιταγές) της
αγοράς, η δημιουργία πτυχίων πολλαπλών ταχυτήτων, η υποβάθμιση των ΤΕΙ. Ένα
πανεπιστήμιο, δηλαδή, ιερέας του νεοφιλελευθερισμού.
Σε ένα παράλληλο επίπεδο, η
μεταφορά του εμπορίου ναρκωτικών μέσα στο campus μόνο τυχαία δεν φαίνεται να είναι. Ας δούμε το παράδειγμα
της Ροτόντας. ‘’Μα γιατί δεν τους συλλαμβάνουν;’’, λένε φωνές αγανακτισμένες.
Δεδομένου ότι η στενή σχέση αστυνομίας-ναρκεμπόρων χρειάζεται μια ελάχιστη
διανοητική επεξεργασία για να γίνει κατανοητή, γίνεται έτσι εμφανής και η
εργαλειακή μετακίνηση της κάθε πιάτσας. Η μόνιμη παρουσία των ναρκεμπόρων και η
νεοδημιουργηθείσα αυξημένη επικινδυνότητα
παρέχει στο κράτος την απαραίτητη δικαιολογία για να επέμβει ανά πάσα
στιγμή και να κάνει ο,τιδήποτε θέλει, εκτός βέβαια από το να διαλύσει την
πιάτσα. Η επέκτασή της στο πανεπιστήμιο έχει μια ελαφρώς διαφορετική στόχευση. Τα
ΜΜΕ ασχολούνται υπέρ του δέοντος με το ζήτημα και συνεχώς κατηγορείται το άσυλο
ως φταίχτης. Στην πραγματικότητα, οι ναρκέμποροι αποτελούν δώρο για τη διοίκηση
του πανεπιστημίου. Ευελπιστεί να γίνουν ο δούρειος ίππος για την ολοκληρωτική
κατάργηση του ασύλου.
Τελικό σημείο σύγκλισης όλων των
παραπάνωείναι η στείρωση του πανεπιστημίου, έτσι ώστε να επιτελεί αποδοτικότερα
τον καπιταλιστικό του ρόλο ως μηχανή παραγωγής ειδικευμένου εργατικού δυναμικού
και από άσυλο ιδεών να μετατραπεί σε άσυλο εταιριών. Η αμφισβήτηση, οι
προοδευτικές ιδέες, τα όνειρα για έναν καλύτερο κόσμο αποτελούν ζημία για την
πανεπιστημιακή επιχείρηση. Από εκεί πηγάζει και η ολοένα αυξανόμενη στοχοποίηση
κάθε πολιτικής και πολιτιστικής δράσης μέσα στο χώρο της (βλ. κεραίες του 1431,
κλείσιμο στεκιών, εκδίωξη θεατρικών ομάδων, κλείδωμα πολυτεχνείου [ τι ειρωνεία
] ).Παρά τη νομοθετική κάλυψη που πέτυχε,όμως, το κράτος είναι ακόμα προσεκτικό
στην εφαρμογή των νέων πρακτικών. Οι συνεχείς απειλές διαγραφών ‘’αιώνιων‘’
φοιτητών που μένουν στα λόγια δεν είναι τυχαίες. Αλλά μέσα στους/στις
φοιτητές/τριες, ο φόβος για την επισφάλεια και η μειωμένη οικονομική στήριξη
οδηγούν πολλούς/ές να συμμορφώνονται με τη νέα μορφή του θεσμού.
Στις εξεγέρσεις του μέλλοντος.
Με δεδομένη την γενικότερη ύφεση των κινημάτων το τελευταίο διάστημα
έχει δημιουργηθεί μια τάση μαζικοποίησης μόνο σε παρόμοιες επετείους, οι οποίες
συνήθως συνοδεύονται από «επετειακού» (και γραφικού θα λέγαμε) συγκρούσεις με
τις δυνάμεις καταστολής. Για εμάς σημαντικό δεν είναι να μένουμε στις
εξεγέρσεις και τις συγκρούσεις του παρελθόντος μέσα από κανονισμένα ραντεβού,
αλλά να δημιουργήσουμε τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις εκείνες για τις
εξεγέρσεις του μέλλοντος. Με την οριζόντια, ριζοσπαστική και ταξική οργάνωση
των εκμεταλλευόμενων με πολιτικά χαρακτηριστικά μπορούμε να φτιάξουμε τις δομές
εκείνες που θα προεικονίσουν μια κοινωνία ισότητας και θα δημιουργήσουν το
κατάλληλο έδαφος που θα οδηγήσει σ’ αυτή. Οι αγώνες και οι διεκδικήσεις στον
τομέα της εκπαίδευσηςεντάσσονται ακριβώς σ’ αυτό το πλαίσιο. Είναι σημαντική η
–με τους συγκεριμένους όρους- οργανωτική προσπάθεια αντίστοιχα σε σχολεία,
πανεπιστημία και εκπαιδευτικά ιδρύματα και η σύνδεσή τους με ευρύτερους αγώνες
και πεδία αντίστασης στο υπάρχον. Ως γνωστόν, η σύγκρουση ανοίγει περάσματα και
η οργάνωση δημιουργεί προϋποθέσεις.
Σε ένα περιβάλλον σήψης και
παρακμής εμείς επιλέγουμε το δρόμο της ανατροπής. Με χαρακτηριστικό μας
γνώρισμα και αρχή, ότι ως πολιτικές οντότητες συμμετέχουμε ενεργά στη κοινωνική
διάδραση που παίρνει σάρκα και οστά στις καθημερινές μας λειτουργίες επιλέξαμε
τα λόγια να γίνονται πράξη. Οραματιζόμαστε και δουλεύουμε για ένα κοινωνικό
σύστημα που τα πάντα θα οργανώνονται, θα μοιράζονται και θα χρησιμεύουν με
σκοπό την ισότητα και το καταμερισμό ευθυνών και εργασιών. Με γενική αφετηρία
τα παραπάνω δεν μας αντιπροσωπεύει ο μηδενισμός, η τυχαιότητα και ο ατομισμός.
Γνωρίζουμε,επίσης, πολύ καλά ότι τα ιδανικά μας δεν θα πραγματοποιηθούν με
ειρηνικό τρόπο και ότι κανένας δεν θα μας τα χαρίσει χωρίς μάχη-πάλη. Με την
άρνηση για εμάς να παραμένει το πρώτο και μοναδικό στοιχείο της ρήξης με το
κατεστημένο διαποτιστήκαμε από το τρίπτυχο αντίσταση-συλλογικοποίηση-επίθεση με
κυρίαρχα χαρακτηριστικά τα δύο τελευταία.
ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ΜΑΣ ΜΕ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΓΙΑ ΜΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΡΧΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟ
Libertatia,
Συλλογικότητα για τον
ελευθεριακό κομμουνισμό
